WYMAGANIA NA OCENY
W KLASIE PIERWSZEJ Z DZIAŁU POWIETRZE.
Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien:
- wiedzieć, że powietrze jest mieszaniną jednorodną gazów (pierwiastków i związków chemicznych),
- wymienić pięć składników powietrza,
- opisać właściwości powietrza,
- wymienić właściwości fizyczne i chemiczne tlenu,
- znać zastosowania tlenu oraz jego rolę w przyrodzie,
- opisać, jak spalały się: magnez, siarka i węgiel w powietrzu, a jak w tlenie,
- wiedzieć z jakich z jakich substratów można otrzymać: tlen, wodór, dwutlenek węgla,
- wiedzieć, że tlen podtrzymuje spalanie, a dwutlenek węgla nie,
- dokończyć słowny zapis przebiegu reakcji pierwiastków z tlenem, odczytać go, wskazać pierwiastki i związki chemiczne,
- wiedzieć, co to jest: substrat, produkt, reakcja chemiczna, tlenek,
- określić typ reakcji na podstawie jej słownego zapisu,
- wskazać substraty i produkty w słownym zapisie przebiegu reakcji,
- wymienić naturalne i sztuczne źródła zanieczyszczeń powietrza,
- zaproponować, co można zrobić aby ograniczyć ilość zanieczyszczeń w powietrzu,
- znać wzór na gęstość substancji i opisać go (podać, co oznaczają: m, V, d).
Na ocenę dostateczną uczeń powinien:
- wiedzieć, co to jest: utlenianie, spalanie, reakcja syntezy, analizy, wymiany,
- wiedzieć czemu gazy szlachetne zawdzięczają swoją nazwę,
- wymienić substancje, z których można otrzymać tlen (w przemyśle i laboratorium),
- podać skład procentowy powietrza,
- zapisać słownie przebieg reakcji łączenia się pierwiastków z tlenem, odczytać zapis słowny przebiegu reakcji łączenia się pierwiastków z tlenem,
- zapisać słownie przebieg reakcji analizy (np. tlenku rtęci (II)), odczytać zapis słowny przebiegu reakcji analizy,
- opisać zachowanie płonącego łuczywka i płonącego magnezu w dwutlenku węgla i tlenie,
- wymienić właściwości fizyczne: dwutlenku węgla, azotu i wodoru,
- znać sposoby identyfikacji (rozpoznawania) tlenu, wodoru, dwutlenku węgla,
- opisać, w jaki sposób na lekcji wykrywaliśmy tlen w powietrzu,
- wymienić rodzaje zanieczyszczeń powietrza, podać po cztery przykłady takich zanieczyszczeń,
- obliczyć objętość tlenu lub azotu w pomieszczeniu o podanych wymiarach,
- oraz wymagania na oceny niższe.
Na ocenę dobrą uczeń powinien:
- podać definicje reakcji: endoenergetycznej oraz egzoenergetycznej,
- podać przykłady reakcji endoenergetycznej oraz egzoenergetycznej,
- wiedzieć jak można otrzymać dwutlenek węgla, tlen, wodór – opisać odpowiednie doświadczenia (podać przebieg doświadczenia, obserwacje, wnioski),
- na podstawie doświadczeń dotyczących właściwości składników powietrza formułować obserwacje i wnioski,
- podać różnice między: utlenianiem a spalaniem,
- opisać przebieg doświadczeń wykazujących obecność tlenu, wody i dwutlenku węgla w powietrzu (robionych w czasie lekcji lub zadanych do domu) - podać przebieg doświadczenia, obserwacje, wnioski,
- określić właściwości chemiczne dwutlenku węgla, azotu i wodoru,
- znać gazy zaliczane do gazów szlachetnych ,
- wiedzieć do czego służą: azot, dwutlenek węgla, gazy szlachetne,
- wymienić zastosowania tlenków: wapnia, żelaza, glinu,
- opisać na czym polega powstawanie dziury ozonowej, zaproponować sposoby zapobiegające jej powiększaniu, wiedzieć jak chronić się przed nadmiarem promieniowania ultrafioletowego,
- podać skutki zanieczyszczeń powietrza,
- wykonywać zadania podobne do tych z lekcji powtórzeniowej,
- obliczyć masę, gęstość lub objętość dowolnego gazu,
- obliczyć masę tlenu lub azotu w pomieszczeniu o podanych wymiarach,
- oraz wymagania na oceny niższe.
Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien:
- definiować pojęcia: dziura ozonowa, kwaśne deszcze, efekt cieplarniany, smog,
- wiedzieć, kiedy powstają tlenki metali, a kiedy tlenki niemetali,
- podać przykłady tlenków metali i niemetali,
- opisać obieg tlenu i dwutlenku węgla w przyrodzie,
- zapisać słownie przebieg reakcji wymiany i odczytać go
- zaplanować i opisać doświadczenie pozwalające wykryć dwutlenek węgla w powietrzu wydychanym z płuc - podać: przebieg doświadczenia, przewidywane obserwacje i wniosek,
- zaproponować doświadczenie potwierdzające skład chemiczny dwutlenku węgla i opisać je ( podać: przebieg doświadczenia, przewidywane obserwacje i wniosek),
- zaproponować doświadczenie będące reakcją analizy, syntezy, wymiany, endoenergetyczną lub egzoenergetyczną i opisać je podając: przebieg doświadczenia, przewidywane obserwacje i wniosek,
- wymienić zastosowania wodoru,
- podać, gdzie występuje azot,
- wiedzieć, dlaczego gazy szlachetne stosuje się w tzw. neonówkach,
- oraz wymagania na oceny niższe.
Na ocenę celującą uczeń powinien:
- dokonywać trudnych obliczeń na podstawie znajomości składu procentowego powietrza i właściwości substancji,
- wiedzieć, co to są: reakcje utleniania i redukcji, utleniacz i reduktor,
- w reakcjach utleniania i redukcji wskazać utleniacz, reduktor, utlenianie, redukcję,
- zidentyfikować substancje, mając podane o nich informacje cząstkowe,
- definiować pojęcia: smog kwaśny i fotochemiczny, „suchy lód”, higroskopijność, mieszanina piorunująca, woda wapienna,
- scharakteryzować ozon,
- udowodnić, że woda jest związkiem tlenu z wodorem.
- wiedzieć z jakimi wydarzeniami kojarzą się następujące nazwiska: Z. Wróblewski, K. Olszewski, J. Priestley, J. Oczapowski, A. Lavoisier, D. Rutherford, H. Cavendish,
- oraz wymagania na oceny niższe.
