DZIAŁ: WODOROTLENKI (strony 59-83 podręcznik)
Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien:
- znać definicje: wodorotlenku i zasady,
- wiedzieć jakie ładunki mają kation i anion,
- zapisać wzory sumaryczne wodorotlenków: sodu, potasu, magnezu, wapnia, żelaza (II), żelaza (III), miedzi (I), miedzi (II), glinu lub mając podane wzory wymienionych wodorotlenków podać ich nazwy,
- zapisać wzór ogólny wodorotlenków i opisać go ( wiedzieć co oznacza M, -OH, n),
- w dowolnym wzorze wodorotlenku wskazać grupę wodorotlenową ,
- wybrać wzory wodorotlenków spośród innych wzorów (np. kwasów, tlenków),
- znać barwę wskaźników ( uniwersalnego papierka wskaźnikowego, fenoloftaleiny, wywaru z czerwonej kapusty ) w zasadach,
- podać słownie metody otrzymywania wodorotlenków rozpuszczalnych w wodzie czylizasad (np. metal + woda = zasada + wodór),
- wymienić właściwości wodorotlenków: sodu i potasu,
- wskazać substraty i produkty w równaniach reakcji,
- określić typ reakcji (synteza, wymiana, analiza) na podstawie równań reakcji,
- wiedzieć, jak należy bezpiecznie obchodzić się z substancjami do udrażniania rur,
- wymienić rodzaje odczynu,
- wiedzieć jaki odczyn mają zasady, a jaki kwasy,
- obliczyć masę cząsteczkową dowolnego wodorotlenku,
- ustalić stosunek masowy pierwiastków w dowolnym wodorotlenku,
- obliczyć stężenie procentowe roztworu wodorotlenku (przy podanej ms, mr lub ms i mw).
Na ocenę dostateczną uczeń powinien:
- umieć wymagania na ocenę dopuszczającą,
- umieć tworzyć wzory i nazwy dowolnych wodorotlenków,
- ustalić wartościowość metalu w wodorotlenku na podstawie wzoru sumarycznego,
- wiedzieć co to jest odczyn roztworu i skala pH,
- wskazać jony decydujące o odczynie zasadowym,
- umieć zapisać równania reakcji otrzymywania wodorotlenków w reakcji tlenków metali z wodą ,
- zapisać równania dysocjacji zasad oraz podać nazwy powstałych jonów,
- podać definicję zasady jako substancji dysocjującej na kationy metalu i aniony wodorotlenkowe,
- wiedzieć jak należy postępować, by bezpiecznie rozpuścić wodorotlenek w wodzie,
- znać właściwości i zastosowania wodorotlenku wapnia,
- znać zastosowania wodorotlenków sodu i potasu,
- wiedzieć, dlaczego wodorotlenek sodu stosuje się w środkach do udrażniania rur,
- wiedzieć, dlaczego wodorotlenku sodu nie przechowuje się w szklanych naczyniach,
- wiedzieć, jaka właściwość wodorotlenku wapnia decyduje o stosowaniu go do dezynfekcji pomieszczeń sanitarnych i bielenia drzew,
- obliczać zawartość procentową (procent masowy) pierwiastków w wodorotlenkach,
- rozwiązywać zadania związane z gęstością roztworu zasad (np. obliczyć masę roztworu przy podanej gęstości i objętości),
- rozwiązywać zadania dotyczące stężenia procentowego roztworów zasad (obliczyć ms, mr).
Na ocenę dobrą uczeń powinien:
- umieć wymagania na niższe oceny,
- opisać jak przebiegały reakcje: sodu z wodą oraz tlenku wapnia z wodą (sprzęt i szkło, odczynniki, przebieg doświadczenia, obserwacje, wnioski),
- ze wzorów tlenków wybrać wzory tlenków zasadowych,
- spośród wielu metali i tlenków metali, wybrać te, które przereagują z wodą dając zasady,
- zapisać równania reakcji otrzymywania wodorotlenków w wyniku reakcji metali z wodą,
- podać przyczyny odczynu kwasowego, obojętnego lub zasadowego,
- na podstawie odczynu podać wartość pH (większe, równe, mniejsze od siedmiu),
- na podstawie wartości pH określić odczyn roztworu,
- wiedzieć, gdzie i dlaczego w życiu codziennym wykorzystuje się znajomość odczynu (np. w rolnictwie – dlaczego?),
- podać różnice między zasadą a wodorotlenkiem,
- zaproponować przebieg doświadczenia pozwalającego zbadać pH lub odczyn wybranych kwasów lub zasad (przebieg doświadczenia, obserwacje, wnioski),
- do przedstawionego w formie graficznej (rysunek) doświadczenia zapisać obserwacje i wniosek,
- obliczyć zawartość (w gramach) poszczególnych pierwiastków w określonej ilości wodorotlenku,
- obliczyć jaka masa wodorotlenku zawiera podaną ilość gramów danego pierwiastka,
- umieć rozwiązać zadanie związane ze stężeniem procentowym i gęstością roztworów wodorotlenków.
Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien:
- umieć wymagania na niższe oceny,
- wiedzieć jaką substancję i dlaczego nazywamy sodą żrącą lub sodą kaustyczną,
- wiedzieć, jakie wodorotlenki stosuje się jako leki przeciw nadkwasocie żołądka,
- wiedzieć co to jest zasada amonowa i jak można ją otrzymać,
- wiedzieć co to jest i do czego służy woda wapienna,
- wiedzieć, na czym polega gaszenie wapna palonego,
- wiedzieć, co to jest wapno gaszone,
- podać przykłady zastosowania skali pH,
- wiedzieć co zrobić, by wartość pH roztworu zmalała lub wzrosła,
- zapisać wnioski do obserwacji lub obserwacje do wniosków w doświadczeniach, których celem jest zbadanie odczyn substancji z najbliższego otoczenia,
- zaproponować przebieg doświadczenia pozwalającego otrzymać rozpuszczalny w wodzie wodorotlenek (przebieg doświadczenia, obserwacje, wnioski),
- zaproponować przebieg doświadczenia pozwalającego odróżnić kwas od zasady (podać przebieg doświadczenia, obserwacje, wnioski),
- umieć zapisywać równania reakcji do schematów (chemografów),
- uzupełniać luki w równaniach reakcji dotyczących wodorotlenków,
- podać ilość jonów, kationów lub anionów powstałych podczas dysocjacji zasad,
- umieć rozwiązywać różne zadania.
Na ocenę celującą uczeń powinien:
- umieć wymagania na niższe oceny,
- znać właściwości i zastosowanie zasady amonowej,
- zapisać równanie dysocjacji elektrolitycznej zasady amonowej,
- wiedzieć co to jest mleko wapienne, wapno palone,
- umieć rozwiązywać trudne zadania dotyczące kwasów i wodorotlenków.
