DZIAŁ: KWASY
Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien:
- podać nazwy, napisać wzory sumaryczne i strukturalne kwasów: solnego, siarkowodorowego, azotowego(V), siarkowego (VI), fosforowego (V), węglowego, siarkowego (IV),
- zapisać wzór ogólny kwasów, wiedzieć co oznaczają we wzorze: H, R, m,
- w dowolnym wzorze kwasu zaznaczyć resztę kwasową i określić jej wartościowość,
- opisać właściwości kwasów: siarkowego (VI), azotowego (V), solnego,
- wybrać wzory kwasów spośród innych wzorów,
- podkreślić wzory kwasów tlenowych lub beztlenowych,
- znać barwę wskaźników ( uniwersalnego papierka wskaźnikowego, fenoloftaleiny, oranżu metylowego, wywaru z czerwonej kapusty ) w kwasach,
- opisać słownie metody otrzymywania kwasów (czyli: kwasy tlenowe otrzymujemy w wyniku reakcji ……),
- wskazać przykłady szkodliwego działania kwaśnych opadów na środowisko,
- wiedzieć co to są elektrolity, nieelektrolity, jon, kation, anion, dysocjacja jonowa,
- podać na co dysocjują wszystkie kwasy,
- obliczyć masę cząsteczkową dowolnego kwasu,
- ustalić stosunek masowy pierwiastków w dowolnym kwasie,
- obliczyć stężenie procentowe roztworu kwasu (przy podanej ms, mr lub ms i mw).
Na ocenę dostateczną uczeń powinien:
- umieć wymagania na ocenę dopuszczającą,
- podać definicję kwasów,
- podać nazwy i wzory pozostałych kwasów beztlenowych poznanych na lekcji,
- podać przykłady kwasów tlenowych i beztlenowych,
- znać zastosowania kwasów: solnego, siarkowego (VI), azotowego (V),
- opisać właściwości kwasów: siarkowego (IV), siarkowodorowego, fosforowego (V), węglowego,
- zapisać równania dysocjacji kwasów: solnego, siarkowodorowego, azotowego(V), siarkowego (VI), fosforowego (V), węglowego, siarkowego (IV),oraz podać nazwy powstałych jonów,
- podać przykłady elektrolitów i nieelektrolitów,
- napisać równania reakcji otrzymywania kwasów tlenowych przez działanie wody na tlenki niemetali (azotowego (V), siarkowego (VI), węglowego ),
- napisać równania reakcji otrzymywania kwasów beztlenowych,
- opisać jak powstają kwaśne deszcze,
- wskazać substraty i produkty w równaniach reakcji dotyczących kwasów,
- określić typ reakcji na podstawie zapisanego równania (synteza, analiza czy wymiana).
- obliczać zawartość procentową pierwiastków w kwasach - w procentach masowych,
- rozwiązywać zadania dotyczące stężenia procentowego roztworów kwasów (np. obliczyć ms , mr).
Na ocenę dobrą uczeń powinien:
- umieć wymagania na oceny: dopuszczającą i dostateczną,
- podać nazwy jonów powstałych podczas dysocjacji kwasów (tylko te, które były na lekcji i są zapisane w zeszycie),
- opisać doświadczenie mające na celu zbadanie barwy wskaźnika w kwasie (podać: sprzęt i szkło, odczynniki, przebieg, obserwacje),
- wiedzieć, jakie doświadczenie należy wykonać, aby sprawdzić, czy kwas jest elektrolitem,
- opisać doświadczenie mające na celu otrzymanie kwasu beztlenowego (sprzęt i szkło, odczynniki, przebieg, obserwacje),
- podać wartościowość atomu centralnego w kwasach tlenowych,
- podać wzór tlenku kwasowego dla kwasów poznanych na lekcji,
- opisać jak bezpiecznie rozcieńczać stężony kwas siarkowy (VI),
- znać zastosowania kwasów: fosforowego (V), siarkowego(IV), węglowego, siarkowodorowego,
- zapisać wzór strukturalny dowolnego kwasu,
- podać przyczyny kwaśnych opadów,
- zaproponować sposoby ograniczające powstawanie kwaśnych opadów,
- umieć rozwiązać trudniejsze zadani związane ze stężeniem procentowym
(np. z wykorzystaniem gęstości), składem procentowym.
Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien:
- umieć wymagania na niższe oceny,
- zapisywać równania reakcji prowadzące do powstawania kwaśnych opadów,
- zapisać równanie reakcji otrzymywania tlenku siarki (VI), podać katalizator,
- zapisywać równania reakcji do podanego schematu ( jak zad. 1/41 z podręcznika),
- opisać doświadczenie mające na celu otrzymanie kwasu tlenowego (sprzęt i szkło, odczynniki, przebieg, obserwacje, wniosek),
- opisać doświadczenie mające na celu udowodnienie, że kwas węglowy lub siarkowy (IV) są nietrwałe (sprzęt i szkło, odczynniki, przebieg, obserwacje, wniosek),
- podawać nazwy dowolnych kwasów tlenowych,
- umieć wyjaśnić (opisać na czym polega) zjawisko dysocjacji elektrolitycznej kwasu,
- umieć powiązać właściwości kwasów z wynikającymi z nich zastosowaniami,
- wiedzieć, gdzie w najbliższym otoczeniu człowieka można spotkać substancje zawierające kwasy i jak się z tymi substancjami obchodzić,
- umieć uzupełniać równania reakcji z luką,
- umieć stosować poznane wiadomości do rozwiązywania problemów,
- rozwiązywać zadania typu 5/30 podręcznik,
- umieć rozwiązywać trudne zadania związane ze stężeniem procentowym (rozcieńczanie i zatężanie roztworów kwasów) oraz masą atomową i cząsteczkową, prawem stałości składu.
Na ocenę celującą uczeń powinien:
- umieć wymagania na niższe oceny,
- pisać równania reakcji otrzymywania i dysocjacji elektrolitycznej kwasów i utworzyć nazwy jonów, podać nazwy kwasów nieomawianych w czasie lekcji,
- rozpoznawać substancje na podstawie analizy schematów (chemigrafów typu zad. 4/21 podręcznik),
- zapisywać równania dysocjacji stopniowej kwasów,
- wiedzieć co to jest oleum, woda królewska, woda sodowa (dlaczego tak się nazywa), mocne i słabe kwasy z przykładami, dlaczego kwas chlorowodorowy nazywany jest solnym (zapisać odpowiednie równanie reakcji),
- umieć rozwiązywać trudne zadania dotyczące kwasów.