DZIAŁ: WĘGIEL I JEGO ZWIĄZKI Z WODOREM- WĘGLOWODORY
Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien:
- opisać położenie węgla w układzie okresowym,
- opisać budowę atomu węgla,
- wymienić dwie odmiany alotropowe w jakich występuje pierwiastek węgiel w przyrodzie,
- wymienić związki organiczne i nieorganiczne, w których występuje węgiel,
- znać wartościowość węgla w związkach organicznych,
- definiować pojęcia: węglowodory, węglowodory nasycone, węglowodory nienasycone,
- wiedzieć jakie wiązania występują w alkanach, alkenach, alkinach.
- znać wzory sumaryczne, strukturalne i półstrukturalne: metanu, etanu, propanu, butanu, etenu i etynu,
- zapisać wzór sumaryczny dowolnego węglowodoru, mając podany wzór strukturalny lub grupowy,
- wymienić produkty spalania (całkowitego, półspalania, spalania niecałkowitego) węglowodorów,
- znać nazwy zwyczajowe: metanu, etenu, etynu, tlenku węgla (II),
- wiedzieć kiedy powstaje tlenek węgla (II) i jaki ma wpływ na ludzi,
- znać właściwości fizyczne i chemiczne metanu,
- wymienić naturalne źródła węglowodorów,
- obliczyć masę cząsteczkową dowolnego węglowodoru,
- obliczyć (ustalić) stosunek masowy pierwiastków w dowolnym węglowodorze.
Na ocenę dostateczną uczeń powinien:
- umieć wymagania na ocenę niższą,
- opisać właściwości fizyczne grafitu i diamentu,
- wymienić po dwa zastosowania grafitu i diamentu,
- wiedzieć gdzie występuje i jakie zastosowania ma metan (dwa),
- wymienić właściwości fizyczne i chemiczne etanu,
- wymienić właściwości fizyczne etenu i etynu,
- znać właściwości i zastosowania polietylenu,
- definiować pojęcia: alkany, alkeny, alkiny,
- znać wzory ogólne alkanów, alkenów i alkinów ,
- znać wzory sumaryczne, strukturalne i grupowe alkanów, alkenów i alkinów posiadających do dziesięciu atomów węgla w łańcuchu,
- umieć tworzyć nazwy alkanów, alkenów i alkinów do dziesięciu atomów węgla w łańcuchu,
- rozpoznawać spośród podanych nazw i wzorów alkany, alkeny i alkiny,
- zapisać wzór półstrukturalny węglowodoru mając podany wzór strukturalny,
- obliczyć skład procentowy dowolnego węglowodoru.
Na ocenę dobrą uczeń powinien:
- umieć wymagania na oceny niższe,
- znać zastosowania propanu i butanu, etenu i etynu (po dwa),
- wiedzieć co to jest gaz ziemny, ropa naftowa (skład – jedno zastosowanie),
- wymienić właściwości fizyczne i chemiczne alkanów,
- wymienić właściwości chemiczne alkenów i alkinów,
- znać właściwości chemiczne etenu i etynu,
- umieć zapisywać wzory sumaryczne alkanów, alkenów i alkinów o podanej liczbie atomów węgla lub wodoru w łańcuchu,
- zapisać sumarycznie przebieg reakcji przyłączenia fluorowca lub wodoru do węglowodoru nienasyconego – podać nazwy powstających produktów,
- umieć zapisać równania reakcji spalania dowolnych węglowodorów,
- wiedzieć jak doświadczalnie rozróżnić metan od etenu i etynu,
- wymienić substancje, z których można otrzymać eten i etyn,
- na podstawie masy cząsteczkowej ustalić wzór sumaryczny węglowodoru,
- rozwiązywać łatwe zadania.
Na oceną bardzo dobrą uczeń powinien:
- umieć wymagania na oceny niższe,
- wiedzieć co to jest: reakcja polimeryzacji, wskazać: monomer, polimer,
- zapisać równanie reakcji polimeryzacji etenu,
- napisać równania reakcji przyłączenia fluorowców i wodoru do węglowodorów nienasyconych korzystając ze wzorów strukturalnych i grupowych – podać nazwy powstających produktów,
- napisać równania reakcji przyłączenia fluorowcowodorów do węglowodorów nienasyconych korzystając ze wzorów: sumarycznych, strukturalnych i grupowych – podać nazwy powstających produktów,
- zaproponować i opisać doświadczenie mające na celu odróżnienie węglowodorów nasyconych od nienasyconych,
- zaproponować i opisać doświadczenie mające na celu identyfikację produktów spalania węglowodorów (CO2, H2O, C),
- zapisać wniosek i obserwacje do doświadczenia przedstawionego za pomocą rysunku,
- umieć dokonywać obliczeń w oparciu o równania reakcji,
- umieć rozwiązywać trudne zadania.
Na ocenę celującą uczeń powinien:
- umieć wymagania na oceny niższe,
- scharakteryzować fullereny (kto i kiedy je odkrył, czym się charakteryzują ),
- uzasadnić stwierdzenie „grafit jest dobrym przewodnikiem prądu elektrycznego”( dlaczego przewodzi?),
- podać przykłady pierwiastków występujących w kilku odmianach alotropowych,
- wiedzieć co to jest polipropylen i polichlorek winylu,
- podawać nazwy węglowodorów o rozgałęzionych łańcuchach i ich fluorowcopochodnych,
- rozwiązywać bardzo trudne zadania.
